NEN-conditiemeting voor bomen

30.000 bomen inspecteren wij in de gemeente Haarlem. Bijzonder aan deze opdracht is dat wij dat doen volgens NEN 2767: gestandaardiseerde normen om de conditie en kwaliteit van de openbare ruimte te meten: gebouwen, wegen en infrastructuur. Ook voor groen en bomen zijn NEN-normen ontwikkeld.

“De gemeente Haarlem benaderde De Boominspecteurs met de vraag: wij willen onze bomen meenemen in ons assetmanagement. We hebben behoefte aan informatie waarmee we op gemeenteniveau kunnen sturen om ons bomenbestand kwalitatief beter en duurzamer te maken”, vertelt Michel van Ingen. “Toen wij met hen om de tafel gingen om die wens te concretiseren, kwamen we uit op de NEN 2767-systematiek.” Sinds 2017 wordt NEN 2767 veel gebruikt als standaard voor de kwaliteit van de openbare ruimte. Of het nu gaat om gebouwen, wegen of andere infrastructuur: met de gestandaardiseerde NEN-normen is de conditie ervan objectief en uniform in beeld te brengen, uitgedrukt in een NEN-conditiegetal tussen 1 en 6.  Ook voor bomen zijn NEN-normen ontwikkeld. “Dat is belangrijk als je bomen wilt meenemen in het grotere geheel van assetmangement”, zegt Michel, “zo spreek je als boombeheerder dezelfde ‘taal’ als de andere assetbeheerders in de gemeente”.

Gericht op assetmanagement
“Voor het bomenbeheer op macroniveau is het belangrijk om snel te kunnen zien: waar zitten de pijnpunten, waar moeten we op focussen?”, vertelt Michel. “De NEN-parameters zijn voor Haarlem daarom aangevuld met extra opnamevelden voor beheerbaarheid, boomtechnische aspecten en budgettering. Zo kan de gemeente Haarlem op wijk- en straatniveau keuzes maken om de kwaliteit van het bomenbestand te verbeteren, in samenhang met andere ontwikkelingen in de openbare ruimte.”

De NEN-conditiemeting staat los van de Boomveiligheidscontrole en Onderhoudsinventarisatie (BVO), benadrukt Michel. “NEN is echt gericht op assetmanagement: het programmeren van het bomenbeheer op gemeenteniveau. De BVO geeft informatie over de benodigde veiligheids- en onderhoudsmaatregelen op boomniveau, en is een belangrijk instrument om te voldoen aan de zorgplicht.”

Een momentopname
We onderzoeken mogelijkheden om de NEN 2767 verder te integreren in onze andere vormen van dienstverlening, maar we zien het niet als iets dat je er ‘even bij doet’ bij een BVO. Onze ervaring is dat  het opnemen van té veel aspecten per boom ten koste gaat van de focus en de efficiëntie – en daarmee van de kwaliteit van de data. Daarbij: net als een BVO is een NEN-conditiemeting een momentopname, die om de paar jaar herhaald moet worden. Daar is menskracht en budget voor nodig. Je moet als gemeente dus helder hebben welke boominformatie je nodig hebt, en voor welk doel. Ook daarin bieden we graag maatwerk en advies.”

Kortom: een NEN-conditiemeting heeft voordelen, maar vergt nu een aparte opnamecyclus met alle kosten van dien. Dat is niet voor iedere gemeente interessant. Michel ziet wel kansen en mogelijkheden om (delen van) de NEN-conditiemeting te integreren in ander onderzoeken. We onderzoeken manieren om het slimmer aan te pakken en deels te automatiseren, bijvoorbeeld als extra optie bij de Boominspectie Plus. Of misschien kunnen we wel beelden van parkeerscanners gebruiken, die er toch al staan. Want op slimme manieren vernieuwen en verbeteren, dat doen we altijd!”